Học phonics cho trẻ em: 10 lợi ích và cách học siêu thú vị

Phương pháp học Phonics cho trẻ em đem lại rất nhiều lợi ích thiết thực nhưng chưa được nhiều bố mẹ biết đến. Cùng tìm hiểu xem Phonics là gì & những lợi ích của nó nhé!

I. Phonics là gì?

Phương pháp học Phonics cho trẻ em là một phương pháp dạy trẻ về chữ cái, âm thanh của chữ cái và mối liên hệ giữa chúng để từ đó, trẻ có thể tự ghép vần, đọc và viết. 

Nói đơn giản nhất thì khi học Phonics, trẻ sẽ biết đánh vần tiếng Anh. Và sau này, khi gặp những từ lạ, trẻ có thể dựa trên quy tắc ghép vần để suy ra cách đọc của từ.

Phonics là gì? 

Trẻ có thể bắt đầu học phonics từ 3,4 tuổi. Tuy nhiên,  trước khi tham khảo tài liệu học phonics cho trẻ em, bố mẹ cần quan sát con để chắc chắn rằng:

• Con đã thuộc và có thể đọc bảng chữ cái;
• Con thể hiện sự quan tâm đến từ ngữ như chơi với chữ cái, thích thú với âm thanh và ngôn ngữ.

II. 10 lợi ích giáo dục của phương pháp học Phonics cho trẻ em

Có thể bố mẹ chưa biết, học Phonics không chỉ giúp trẻ thành thạo đọc và viết tiếng Anh mà còn hỗ trợ rất nhiều cho kỹ năng đọc tiếng Việt. Cụ thể thì Phonics đem lại những lợi ích gì?

• Giúp trẻ phát âm chuẩn ngay từ đầu

Khi học Phonics, trẻ sẽ được học về chữ cái và âm thanh của chữ cái. Trẻ sẽ hiểu từng âm thanh riêng lẻ khi ghép lại sẽ tạo thành âm thanh như thế nào. 

Học về Phonics cũng giống như trò chơi lắp ghép âm thanh. Nhờ vậy, trẻ sẽ hiểu cách phát âm của từng từ và phát âm chuẩn ngay từ đầu mà chưa cần nghe qua giọng đọc mẫu.

 Giải đáp thắc mắc của con khi học phonics: Tìm hiểu thêm tại đây.

• Trẻ tự biết đọc tiếng Việt sau khi hiểu quy tắc phonics

Điều này được kiểm chứng dễ dàng trên 15.000 bạn nhỏ học tiếng Anh BMyC. Thông thường, các bạn bắt đầu lộ trình học từ khá sớm, khoảng 3-4 tuổi. Và chỉ sau 1,2 năm, thành thạo phonics và rèn luyện kỹ năng đọc thành thạo, các bạn có thể dễ dàng áp dụng quy tắc ghép vần Phonics vào việc đọc sách tiếng Việt. Trẻ biết đọc tiếng Việt trước khi vào lớp 1 sẽ giảm nhẹ gánh nặng đồng hành cùng con rất nhiều cho bố mẹ.

• Giúp não bộ trẻ thông minh hơn

Đối với trẻ mới làm quen với việc đọc chữ, hoạt động này có thể đủ phức tạp để giúp trẻ rèn luyện trí thông minh bằng cách giúp não bộ xây dựng các liên kết thần kinh mới.

Với phương pháp Phonics, trẻ được cung cấp công cụ để hiểu chính xác các chữ cái sau khi nhìn thấy chúng ở trên trang giấy. Ngoài việc rèn luyện kỹ năng đọc và viết, phương pháp Phonics còn giúp trẻ phát triển các kỹ năng tư duy, lập luận.

Chẳng hạn, khi trẻ biết chính xác các đọc của từ “cat” thì áp dụng tương tự, trẻ cũng có thể suy ra cách đọc của các từ có cùng vần như “mat”, “hat”, “sat”, “rat”.

• Giúp trẻ đọc lưu loát hơn

Đây có thể coi là kết quả theo sau khi não trẻ được rèn luyện thường xuyên với kỹ năng đọc, viết và lập luận. Sau này, khi trẻ gặp những từ mới có cùng vần với các từ đã học, trẻ có thể suy ra cách đọc của từ rất nhanh.

Tương tự, với những từ lạ, trẻ cũng có thể dễ dàng vận dụng những quy tắc đã học để đoán ra cách đọc của từ. Việc rút ngắn thời gian trong quá trình đọc dần khiến khả năng đọc của trẻ trở nên lưu loát.

At the Beach – Hoang Lam (2017). 

• Phát triển nhận thức về âm vị

Khi học đọc thông qua phát âm, trẻ sẽ phát triển hiệu quả nhận thức về âm vị. Nhận thức về âm vị liên quan đến khả năng phân biệt và điều khiển các âm riêng lẻ. Điều đó có nghĩa là trẻ sẽ dễ dàng làm được những yêu cầu như:

• Âm đầu tiên trong chữ “pat” là gì?
• Âm thanh của “boy” và “bell” có điểm gì giống nhau?
• Khi thay âm “c” trong “cat” thành “p” thì chúng ta có từ gì?
• Hãy nói từ “bill” mà không có /b/

• Xây dựng tính kiên nhẫn và sự tập trung của trẻ

Hầu hết trẻ em đều thiếu tính kiên nhẫn và sự tập trung. Điều này là bình thường vì đó là tiến trình phát triển tự nhiên của trẻ.

Tuy nhiên, tính kiên nhẫn và sự tập trung vẫn có thể được rèn luyện thông qua việc học đọc theo phương pháp Phonics.

Mới đầu, trẻ sẽ chỉ đọc được một vài từ với âm đơn, sau đó là âm đôi. Cuối cùng, khi đọc được cả câu bằng cách luyện tập thường xuyên, trẻ sẽ dần xây dựng được thói quen đọc sách và phát triển tính kiên nhẫn đến mức đáng ngạc nhiên.

• Giúp trẻ giàu trí tưởng tượng và khả năng đồng cảm

Đây cũng là lợi ích theo sau khi trẻ đã xây dựng được thói quen đọc sách thường xuyên. Khi đọc sách, nhất là đọc về những câu chuyện, mắt chúng ta đọc và não thì vẽ phác thảo ra bức tranh tưởng tượng. Điều này xảy ra với cả người lớn và trẻ em. Khi ấy, chúng ta thường tưởng tượng ra khung cảnh và dường như có thể cảm nhận trải nghiệm của bản thân qua khung cảnh ấy.

• Không gặp trở ngại về phát âm với những từ lạ

Donald R. Bear, Marcia Invernizzi, Shane Templeton và Francine Johnson, tác giả của cuốn “Words Their Way”, đề cập rằng việc dạy ngữ âm sẽ giúp trẻ tìm ra các mẫu từ thông thường và kết nối chúng để đọc dễ dàng hơn. Những từ không quen thuộc cũng không khiến trẻ gặp khó khăn khi trẻ phát triển nhận thức về âm vị.

• Trẻ hiểu về cấu trúc âm tiết

Khi làm quen với Phonics ở những từ vựng cụ thể, dần dần trẻ sẽ tự hình thành được quy tắc đọc và có thể áp dụng với các từ mới. Nhờ vậy, các cấu trúc âm tiết tiếng Anh có thể sẽ dễ dàng hơn với trẻ.

Ví dụ, từ “son” là một từ có một âm tiết và đó cũng là âm tiết đóng. Âm tiết đóng được kết thúc bằng một phụ âm và một nguyên âm ngắn.

Nhưng với từ “see”. Đây lại là từ một âm tiết với âm tiết mở. Một âm tiết mở sẽ kết thúc bằng một nguyên âm tạo ra một âm thanh dài.

• Trẻ có trải nghiệm học tập thú vị

Thông thường, việc học phonics cho trẻ em được thiết kế khá sinh động và hấp dẫn. Trẻ có thể học phonics thông qua các bài hát và trò chơi. Cách tiếp cận thú vị này sẽ giúp trẻ nuôi dưỡng niềm yêu thích đối với học tập và phát triển tổng thể các kỹ năng đọc, viết.

III. Bật mí cách học Phonics cho trẻ em siêu thú vị

Trước khi học Phonics, trẻ cần nắm những gì? Các bước cần thiết để học phonics cho trẻ em là gì? Bố mẹ có thể tham khảo quy trình cơ bản tại đây:

Làm thế nào để con học được Phonics? 

Tuy nhiên, để bố mẹ dễ hình dung về cách đồng hành cùng con khi học phonics, BMyC xin trích dẫn các chiến lược của mẹ Phượng Bùi khi tự học tiếng Anh tại nhà cùng con trong group BMyC như sau:

• Tập trung vào chữ cái đầu tiên

Hãy học về chữ cái và từ tương ứng, ví dụ: letter “a” có từ tương ứng là “apple”. Sau đó khuyến khích con tìm nhiều từ bắt đầu bằng letter “a” hơn nữa để mở rộng vốn từ vựng. Kết hợp giải thích letter ” a ” sound là gì? Trong khi học, mẹ có thể tổ chức các trò chơi nhỏ thú vị để các con hứng thú với việc học tiếng Anh hơn.

Ví dụ : Trò chơi nhảy ô : Mẹ viết các chữ cái vào từng ô. Khi con nhảy đến chữ cái nào mẹ hãy đọc letter và con sẽ đọc sound của letter đó hoặc ngược lại. Nhà có anh chị em chơi cùng nữa thì càng tốt.

• Học Phonics qua vần điệu

Những bài hát tiếng Anh vui nhộn cho trẻ em là công cụ học Phonics theo vần hữu hiệu nhất đối các con. Ngoài ra, các trò chơi ghép vần đơn giản cũng giúp các con nhận biết âm điệu trong từ vựng.

Ví dụ mẹ có thể đưa ra một từ như “cat” và đố các con tìm từ đồng âm như: rat, fat,…Đây là cũng cách mở rộng vốn từ vựng cho các con, đồng thời cũng giúp phát triển kỹ năng nghe và nói tiếng Anh. Với các bé nhỏ hơn (con chưa tự nghĩ ra được) mẹ có thể sử dụng Flashcard để con tìm từ đồng âm.

>>> Gợi ý 17 trò chơi tiếng Anh để bố mẹ áp dụng cho con học phonics

• Luyện tập hàng ngày với chuỗi âm phonics liên quan

Hãy khuyến khích các con nghe Phonics theo một chuỗi các âm thanh liên tiếp.

Ví dụ : I see an ant and an ax. The man has a can and a pan ( khi học âm “a”)

Hoặc : “I need to put on my h-a-t. Do you have a h-a-t?”

“What do we need to put on?”

Mẹ đừng quên khen con hàng ngày và thưởng con một món đồ nhỏ xinh khi con làm tốt nhé.

• Lắng nghe con hàng ngày

Hãy lắng nghe quá trình con luyện phát âm hàng ngày. Cho con nghe loa thật nhiều hãy khuyến khích con đọc theo loa và khen thưởng khi các con phát âm đúng.

Nếu con vẫn không đoán được cách đọc chuẩn, hãy nhắc con nghe lại để các bé không thấy chán nản. Đừng áp lực con phải thuộc ngay, học là cả quá trình dài, hãy chờ con ngấm âm thật tốt.

• Củng cố lại bằng cách đọc các cuốn sách liên quan đến phonics

Bố mẹ có thể chọn vài cuốn sách phonics đơn giản vừa để con củng cố lại âm đã học vừa  gieo thêm niềm yêu thích sách đối với con.

Một vài bộ sách dạy Phonics cho trẻ 3,4 tuổi mà bố mẹ có thể tham khảo:

• Bộ Reading with phonics;
• Bộ I can read biscuit phonics;
• Bộ Oxford phonics world reader;
• Bộ Oxford phonics word;
• Bộ Phonics Tales.

*Bài viết có sử dụng nguồn ảnh minh họa từ Google.

>>>Xem thêm:

• Học tiếng Anh cho bé 3-5 tuổi: Lộ trình đầy đủ nhất 2023.

• Cách luyện nói tiếng Anh tại nhà hiệu quả và chuẩn bản xứ.