Lỗi phát âm của trẻ mầm non

Lỗi phát âm của trẻ mầm non là một trong những vấn đề được nhiều bậc phụ huynh và giáo viên quan tâm. Những sai lệch trong cách phát âm ở giai đoạn này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp mà còn tác động đến sự phát triển ngôn ngữ và tự tin của trẻ. Tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách khắc phục qua bài viết sau.

1. Lỗi phát âm của trẻ mầm non là gì?

Lỗi phát âm ở trẻ mầm non là hiện tượng trẻ gặp khó khăn khi tạo ra các âm thanh của tiếng nói, dẫn đến việc phát âm không chính xác so với người lớn. Hiện tượng này khá phổ biến ở giai đoạn trẻ bắt đầu học nói và khám phá ngôn ngữ. Có nhiều dạng lỗi phát âm khác nhau, từ việc nói ngọng một số âm cụ thể (ví dụ: âm “r”, “l”, “s”) đến việc phát âm sai cả một từ hoặc cụm từ. Trẻ có thể bỏ bớt âm, thêm âm, hoặc thay thế âm này bằng âm khác.

Ví dụ, trẻ có thể nói “con ta” thay vì “con gà”, “xe ô tô” thành “xe tô tô”, hoặc “cái nhà” thành “tái nhà”.

Nguyên nhân của lỗi phát âm có thể xuất phát từ nhiều yếu tố, bao gồm sự phát triển chưa hoàn thiện của cơ quan phát âm, khả năng nghe và phân biệt âm thanh chưa chính xác, hoặc do bắt chước cách nói chưa chuẩn của người xung quanh. Mặc dù đa số lỗi phát âm sẽ tự điều chỉnh theo thời gian khi trẻ lớn lên và tiếp xúc nhiều hơn với ngôn ngữ, nhưng trong một số trường hợp, trẻ có thể cần sự hỗ trợ và can thiệp từ phía gia đình và các chuyên gia ngôn ngữ trị liệu.

2. Các lỗi phát âm của trẻ mầm non thường gặp nhất

Trẻ mầm non khi bắt đầu học tiếng Anh thường gặp một số khó khăn trong việc phát âm, chủ yếu do sự khác biệt giữa hệ thống âm thanh của tiếng Anh và tiếng mẹ đẻ. Dưới đây là một số lỗi phát âm phổ biến nhất:

• Bỏ âm cuối: Đây là lỗi thường gặp nhất. Trẻ có xu hướng bỏ qua các phụ âm cuối, đặc biệt là các âm /t/, /d/, /s/, /k/, /p/, /l/, /n/,… Ví dụ, trẻ có thể phát âm “cat” thành “ca”, “dog” thành “do”, hoặc “book” thành “boo”.
• Phát âm sai âm /θ/ và /ð/: Hai âm này (âm gió và âm rung) được tạo ra bằng cách đặt lưỡi giữa hai hàm răng, không có trong tiếng Việt. Trẻ thường thay thế chúng bằng âm /t/ và /d/ tương ứng. Ví dụ, trẻ có thể phát âm “thin” thành “tin” và “this” thành “dis”.
• Phát âm sai âm /r/: Âm /r/ trong tiếng Anh cũng là một âm khó đối với trẻ em Việt Nam. Trẻ thường phát âm thành âm /z/ hoặc /l/. Ví dụ, “rabbit” thành “zabbit” hoặc “labbit”.
• Lỗi âm đôi (diphthongs): Tiếng Anh có nhiều âm đôi như /eɪ/ (a), /aɪ/ (i), /ɔɪ/ (oi), /aʊ/ (au), /oʊ/ (ô),… Trẻ thường gặp khó khăn trong việc kết hợp hai âm đơn để tạo thành âm đôi, dẫn đến phát âm sai lệch. Ví dụ, trẻ có thể phát âm “say” thành /se/ thay vì /seɪ/.
• Nhấn trọng âm sai: Trong tiếng Anh, trọng âm từ và trọng âm câu rất quan trọng. Trẻ mầm non thường chưa nhận thức được quy tắc nhấn trọng âm, dẫn đến việc nhấn sai và làm thay đổi nghĩa của từ hoặc câu.
• Phân biệt các âm gần giống: Trẻ có thể nhầm lẫn giữa các âm gần giống nhau như /b/ và /p/, /s/ và /ʃ/, /l/ và /r/,… Ví dụ, phát âm “ship” thành “sip” hoặc “light” thành “right”.

Việc nhận biết và hiểu rõ nguyên nhân gây ra những lỗi phát âm này sẽ giúp phụ huynh và giáo viên có phương pháp hỗ trợ trẻ học phát âm tiếng Anh chuẩn xác hơn.

3. Cách sửa lỗi phát âm cho trẻ mầm non

3.1. Hiểu đúng nguyên nhân gây lỗi phát âm

• Thiếu tiếp xúc ngôn ngữ: Trẻ ít được nghe và giao tiếp dẫn đến khả năng phát âm không chuẩn.
• Vấn đề về thính giác: Một số trẻ gặp khó khăn trong việc nghe rõ âm thanh.
• Cấu trúc răng hàm hoặc lưỡi: Các vấn đề như lưỡi ngắn, răng mọc lệch cũng có thể ảnh hưởng đến phát âm.
• Bắt chước sai: Trẻ có xu hướng bắt chước cách nói chuyện của người lớn, kể cả khi cách phát âm đó không chính xác.
• Việc nhận biết chính xác nguyên nhân sẽ giúp bạn lựa chọn phương pháp sửa lỗi phù hợp.

3.2. Thực hiện các bài tập phát âm

• Tập nhận diện âm: Hãy cho trẻ nghe và phân biệt các âm gần giống nhau, như “s” và “x” hoặc “ch” và “tr.”
• Luyện phát âm qua trò chơi: Tạo ra các trò chơi thú vị như đố chữ hoặc bắt chước âm thanh của động vật. Điều này không chỉ giúp trẻ sửa lỗi mà còn tăng hứng thú học tập.
• Đọc sách cùng trẻ: Lựa chọn các cuốn sách có nhiều hình minh họa và từ vựng đơn giản. Cha mẹ đọc mẫu và yêu cầu trẻ lặp lại để điều chỉnh âm sai.

3.3. Tạo môi trường giao tiếp thân thiện

• Khuyến khích trẻ nói chuyện: Hãy để trẻ trình bày ý kiến của mình mà không sợ bị chê cười.
• Tạo không gian nghe và nói: Thường xuyên cho trẻ nghe các bài hát, câu chuyện hoặc video phù hợp với lứa tuổi.
• Kiên nhẫn và động viên: Trẻ mầm non cần thời gian để sửa lỗi phát âm, do đó cha mẹ và giáo viên nên kiên nhẫn và thường xuyên khen ngợi để tạo động lực cho trẻ.

3.4. Tham khảo ý kiến, tư vấn từ chuyên gia

Tóm lại, lỗi phát âm ở trẻ mầm non là một hiện tượng phổ biến và thường gặp trong quá trình phát triển ngôn ngữ. Mong rằng qua bài viết này, bố mẹ có thể hiểu rõ nguyên nhân, đặc điểm cũng như các phương pháp hỗ trợ trẻ khắc phục những lỗi này đóng vai trò then chốt trong việc hình thành khả năng phát âm chuẩn xác và sự tự tin giao tiếp cho trẻ.

Xem thêm:

• Bí kíp luyện nghe tiếng Anh cho trẻ chuẩn như người bản ngữ
• Bí quyết dạy bé học tiếng Anh qua bài hát theo chủ đề độc và lạ
• Ngôn ngữ Anh: 4 yếu tố thành công bố mẹ chinh phục cho con