Hé lộ bố mẹ 12+ cách dạy trẻ bướng bỉnh nhàn tênh

Là bố mẹ, ai cũng mong muốn con mình ngoan ngoãn, hiếu thảo. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng dễ bảo, có những bé “hơi trái tính, trái nết” khiến bố mẹ đau đầu. Vậy, làm thế nào để dạy dỗ những đứa trẻ bướng bỉnh này?

Dưới đây là 12+ cách dạy trẻ bướng bỉnh giúp bố mẹ “thuần hóa” con yêu một cách hiệu quả:

I. Thế nào là một đứa trẻ bướng bỉnh?

Trên các diễn đàn dành cho bố mẹ, chủ đề “cách dạy trẻ bướng bỉnh” luôn thu hút sự quan tâm lớn. Bởi lẽ, những “thiên thần nhỏ” này sở hữu cá tính mạnh mẽ, khiến việc uốn nắn trở nên đầy thử thách nhưng cũng không kém phần thú vị.

Nhiều người vội vàng gắn mác “bướng bỉnh” cho những bé quyết tâm thực hiện ý định của mình, bất chấp sự phản đối của người lớn. Tuy nhiên, ẩn sau hành vi này là những nhu cầu và mong muốn của trẻ cần được thấu hiểu.

Dấu hiệu nhận biết trẻ bướng bỉnh:

• Cố chấp thực hiện ý mình, bất chấp đúng sai.
• Mong muốn được lắng nghe, đáp ứng và thu hút sự chú ý của người lớn.
• Thích độc lập và có xu hướng chống đối.
• Dễ nổi giận và không chịu tiếp thu ý kiến trái chiều.
• Quyết tâm thực hiện ý thích, phớt lờ góp ý từ người khác.
• Kiên quyết giữ nguyên suy nghĩ và hành động, không chịu ảnh hưởng bởi tác động bên ngoài.

Nuôi dạy một đứa trẻ bướng bỉnh có thể gặp nhiều khó khăn hơn so với những bé ngoan ngoãn. Tuy nhiên, bố mẹ không nên lo lắng vì đây là một trải nghiệm thú vị và đầy tiềm năng. Khi trưởng thành, những “thiên thần bướng bỉnh” này thường có tính tự lập cao, cá tính độc đáo và có khả năng trở thành những nhà lãnh đạo tài ba.

---

>>> Tìm hiểu thêm: Review sách “ Nói sao cho trẻ chịu nghe – Nghe sao cho trẻ chịu nói “

---

II. 12+ cách dạy trẻ bướng bỉnh bố mẹ cần biết

Sự bướng bỉnh có thể xuất phát từ di truyền hoặc do bé học hỏi từ môi trường xung quanh. Nếu bạn đang “đau đầu” vì có một đứa con có tính cách cứng đầu, hãy thử áp dụng những bí kíp sau đây để giúp bé ngoan ngoãn và nghe lời hơn nhé!

1. Thay vì tranh cãi, hãy lắng nghe con

Trẻ ương bướng thường thích đối đầu, vì vậy, thay vì lao vào tranh cãi, hãy chọn cách lắng nghe con. Biến cuộc đối đầu thành một cuộc trò chuyện cởi mở sẽ giúp bạn kết nối với con và giải quyết vấn đề hiệu quả hơn.

Khi bạn thể hiện sự sẵn sàng lắng nghe, con sẽ cảm nhận được sự tôn trọng và cũng sẽ cởi mở hơn với bạn. Một cuộc trò chuyện nghiêm túc nhưng nhẹ nhàng sẽ giúp bạn hiểu được suy nghĩ, mong muốn và lý do khiến con trở nên khó bảo. Từ đó, bạn có thể giải thích đúng sai và hướng dẫn con cách giải quyết vấn đề phù hợp.

Hãy nhớ rằng, la mắng hay tranh cãi chỉ khiến tình hình tồi tệ hơn. Lắng nghe và thấu hiểu là chìa khóa để kết nối với con và giúp con phát triển.

2. Cách dạy trẻ bướng bỉnh hay: Đừng ép buộc con, hãy kết nối

Đối mặt với những đứa con 5 tuổi đầy cá tính và bướng bỉnh, nhiều bậc bố mẹ cảm thấy “bó tay”. Tuy nhiên, thay vì áp dụng phương pháp “truyền thống” là ép buộc con, hãy thử kết nối với con để hóa giải sự cứng đầu và uốn nắn hành vi của con một cách hiệu quả.

Trẻ 5 tuổi thường có xu hướng chống đối khi bị ép buộc làm điều gì đó. Đây là bản năng phản kháng tự nhiên xuất hiện ở những đứa trẻ có cá tính mạnh mẽ.

Chẳng hạn, con của bạn cảm thấy khó chịu, cáu bẳn khi phải ăn hết bữa cơm của mình. Thay vì ép buộc con ăn hết suất cơm, hãy dành thời gian trò chuyện để hiểu lý do con không muốn ăn. Giải thích cho con hiểu hậu quả của việc bỏ bữa (như bị đói vì phải chờ tới bữa tiếp theo) và cùng con tìm ra giải pháp phù hợp (như chia nhỏ bữa ăn hoặc chọn món con thích).

---

>>> Tìm hiểu thêm: 10 cách cư xử đơn giản khiến con bạn trở nên hiểu chuyện và tinh tế

---

3. Cho con các lựa chọn

Bắt buộc một đứa trẻ cứng đầu phải làm những việc mà con không muốn chắc chắn sẽ xảy ra phản kháng. Vì vậy, thay vì ép buộc một một đứa trẻ ương bướng thực hiện những điều không mong muốn, hãy tạo cho con quyền lựa chọn. Việc này giúp bé cảm nhận được sự độc lập và tự chủ trong phạm vi nhất định, từ đó giảm thiểu phản ứng tiêu cực.

Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả, hãy giới hạn số lượng lựa chọn (khoảng 2 hoặc 3) và hướng đến những phương án phù hợp.

Chẳng hạn, khi trời lạnh mà bé không chịu mặc áo khoác, hãy đưa ra hai lựa chọn:

Con muốn mặc áo len màu hồng hay màu cam?

Với cách này, bé sẽ vui vẻ lựa chọn một trong hai chiếc áo, đồng thời mẹ cũng đạt được mục đích giữ ấm cho con khi ra ngoài.

---

>>> Tìm hiểu thêm: Kiểm soát con quá mức: những dấu hiệu và cách điều chỉnh

---

4. Luôn giữ bình tĩnh và chậm lại một chút khi trẻ bướng bỉnh

Đôi khi, sự “bướng bỉnh” của trẻ chỉ đơn giản là do con chưa hiểu rõ yêu cầu của người lớn. Thay vì vội vàng trách móc hay la mắng, hãy dành thời gian để chậm lại, hít thở sâu và đặt câu hỏi để hiểu rõ hơn về suy nghĩ của con. Đây là bước đầu tiên để giải quyết vấn đề một cách hiệu quả.

Đặc biệt quan trọng là bạn cần giữ bình tĩnh khi trẻ mất kiểm soát cảm xúc. Nếu người lớn cũng nóng giận, điều đó chỉ khiến cho tình hình trở nên tồi tệ hơn. Thay vì vậy, hãy kiên nhẫn trò chuyện với con, giải thích cho con hiểu hành vi nào là đúng, hành vi nào là sai. Tránh quát mắng hay áp đặt suy nghĩ của bạn lên con, hãy từ từ phân tích và giúp con hiểu rõ lý do đằng sau mỗi lời khuyên.

5. Cách dạy trẻ 3 tuổi bướng bỉnh: Thiết lập một số quy tắc

Nuôi dạy con cái là một hành trình đầy thử thách, đòi hỏi sự kiên nhẫn và linh hoạt từ bố mẹ. Một trong những bài học quan trọng là tạo ra sự cân bằng giữa tự do lựa chọn và kỷ luật.

Bố mẹ cần thiết lập các quy tắc rõ ràng và nhất quán, đồng thời đảm bảo con hiểu được lý do đằng sau mỗi quy tắc. Chẳng hạn, thiết lập một số thói quen cố định trong gia đình như: khung giờ con phải ngồi vào bàn học, giờ thức dậy đến lớp, giờ xem tivi, giờ chơi, giờ lên giường đi ngủ… để những đứa trẻ bướng bỉnh bớt mè nheo hơn và sẽ phải tự mình học cách đi vào nề nếp.

Khi bé lớn hơn bố mẹ có thể trao cho con tự do lựa chọn và chịu trách nhiệm với sự lựa chọn đó giúp con phát triển tính tự lập, tự tin và khả năng đưa ra quyết định. Bố mẹ nên tạo cơ hội cho con lựa chọn trong những việc phù hợp với độ tuổi và khả năng của con. Ví dụ, con có thể tự chọn quần áo, đồ chơi, hoặc hoạt động vui chơi.

---

>>> Tìm hiểu thêm: 7 cách dạy trẻ 3 tuổi biết nghe lời hiệu quả nhất – Có kiểm chứng

---

6. Cố gắng đặt mình vào vị trí của con và tôn trọng trẻ

Là bố mẹ, để thấu hiểu hành vi của con, thi thoảng chúng ta cần đặt mình vào vị trí của con để nhìn nhận vấn đề. Thay vì áp đặt, hãy thử áp dụng những cách sau để con cảm thấy được tôn trọng và hợp tác hơn:

• Tìm kiếm sự hợp tác: Thay vì ra lệnh, hãy cùng con thảo luận và đưa ra lựa chọn phù hợp.
• Cảm thông với con: Lắng nghe và thấu hiểu cảm xúc của con, tránh phớt lờ hay coi thường suy nghĩ của bé.
• Thiết lập quy tắc rõ ràng: Đưa ra những quy tắc nhất quán và dễ hiểu để con biết điều gì được phép và điều gì không.
• Cho phép con tự do: Tạo điều kiện cho con tự do khám phá và phát triển trong phạm vi an toàn.
• Giữ lời hứa: Luôn thực hiện lời hứa với con để xây dựng lòng tin và sự tôn trọng.
• Làm gương cho con: Bố mẹ chính là tấm gương sáng cho con noi theo, hãy thể hiện hành vi mà bạn muốn con học hỏi.

Hãy kiên nhẫn và áp dụng những cách tiếp cận này một cách linh hoạt để xây dựng mối quan hệ tốt đẹp và giúp con phát triển toàn diện.

7. Cách dạy trẻ bướng bỉnh nên thực hiện: Đàm phán

Thay vì nói “không”, hãy thử thương lượng với trẻ.

Thay vì từ chối trực tiếp khi trẻ yêu cầu điều gì đó, hãy thử áp dụng phương pháp thương lượng để giúp trẻ hiểu và chấp nhận quyết định của bạn.

Ví dụ, khi bé muốn đi công viên sau giờ ăn tối, thay vì nói “không”, bạn có thể:

• Đề xuất lựa chọn khác: “Mẹ biết con muốn đi công viên, nhưng trời tối rồi. Chúng mình có thể đi vào sáng mai hoặc chơi trò chơi khác ở nhà.”
• Giải thích lý do: “Trời tối rồi, công viên đã đóng cửa. Mẹ nghĩ chúng mình nên đọc sách và đi ngủ để ngày mai có sức khỏe đi chơi.”
• Lắng nghe ý kiến của trẻ: “Con muốn đi công viên vì sao? Con thích chơi gì ở đó?”

Bằng cách thương lượng, bạn sẽ giúp trẻ hiểu được lý do cho quyết định của bạn và cảm thấy được tôn trọng. Điều này sẽ giúp trẻ dễ dàng chấp nhận hơn mà không mè nheo hay khóc lóc.

Tuy nhiên, hãy nhớ rằng thương lượng không đồng nghĩa với nhượng bộ. Đối với những yêu cầu vô lý hay quá đáng, bạn cần giữ vững lập trường và kiên quyết từ chối. Việc này giúp trẻ hiểu rằng bạn luôn lắng nghe và tôn trọng ý kiến của con, nhưng cũng có những nguyên tắc và giới hạn mà con cần tuân theo.

8. Đặt thời gian chờ cho bé

Khi bé đang hăng say vui chơi hay đắm chìm trong một bộ phim hoạt hình yêu thích, việc chuyển sang hoạt động khác có thể gặp chút khó khăn. Thay vì yêu cầu bé dừng đột ngột, hãy dành cho bé thời gian để chuẩn bị tinh thần.

Cách đơn giản nhất là báo trước cho bé thời gian chuyển đổi:

• Con yêu, 5 phút nữa là đến giờ tắt tivi và đi ngủ nhé!
• Con yêu, chơi thêm 5 phút nữa là con phải cất đồ chơi để chuẩn bị ăn tối nhé!

Việc thông báo trước giúp bé có thời gian để sắp xếp, hoàn thành việc đang làm và chuẩn bị cho hoạt động tiếp theo. Sử dụng đồng hồ cát hoặc đồng hồ báo thức cũng là một cách hiệu quả để bé hình dung thời gian và tự giác thực hiện yêu cầu.

9. Phớt lờ những yêu cầu quá đáng, vô lý của con

Làm thế nào để dạy trẻ bướng bỉnh?

Đối mặt với những đứa trẻ cứng đầu, vòi vĩnh, bố mẹ cần ghi nhớ một nguyên tắc quan trọng: không nên đáp ứng mọi yêu cầu vô lý của con. Nếu lần đầu tiên bạn đáp ứng, con sẽ coi đó là điều hiển nhiên và tiếp tục vòi vĩnh nhiều hơn nữa trong tương lai. Khi không được đáp ứng, trẻ có thể dỗi hờn, quấy khóc, nhưng đây là điều bố mẹ cần kiên nhẫn vượt qua.

Hãy kiên quyết từ chối những yêu cầu vô lý của trẻ. Khi giải thích, phân tích không hiệu quả, bố mẹ có thể áp dụng chiến thuật phớt lờ. Lặp lại phương pháp này một cách kiên nhẫn, trẻ sẽ dần học được cách chấp nhận và từ bỏ thói quen vòi vĩnh vô lý. Qua đó, con sẽ hiểu rằng không phải bất cứ yêu cầu nào của mình cũng được đáp ứng.

10. Không tranh cãi trước mặt con

Gia đình là tổ ấm, là nơi con trẻ tìm thấy sự bình yên, thoải mái, an toàn và vui vẻ. Để xây dựng môi trường gia đình hạnh phúc, người lớn cần đối xử tôn trọng, lịch sự với nhau, tránh những hành vi xích mích, cãi cọ.

Trẻ em học hỏi từ việc quan sát và thường có xu hướng bắt chước những gì nhìn thấy. Do vậy, việc người lớn giữ gìn sự hòa hợp, tránh tranh cãi hay xung đột trước mặt con là vô cùng quan trọng.

Bên cạnh đó, bố mẹ cần tránh lăng mạ, xúc phạm con. Việc gắn mác “bướng bỉnh”, “khó dạy” cho con không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý trẻ mà còn cản trở quá trình sửa đổi hành vi. Thay vì chỉ trích, hãy kiên nhẫn tìm hiểu nguyên nhân và hướng dẫn con cách giải quyết vấn đề phù hợp.

Hãy ghi nhớ rằng, mỗi đứa trẻ đều có những đặc điểm tính cách riêng biệt. “Bướng bỉnh” chỉ là một đặc điểm, không phải bản chất của con. Với sự yêu thương, thấu hiểu và phương pháp giáo dục đúng đắn, bố mẹ hoàn toàn có thể giúp con sửa đổi và phát triển tốt hơn.

11. Khuyến khích, khen ngợi những việc làm tích cực

Làm thế nào để dạy trẻ 4 tuổi bướng bỉnh? Đối mặt với những đứa trẻ 4 tuổi bướng bỉnh, các chuyên gia khuyên rằng bố mẹ cần giữ thái độ tích cực và làm gương cho con.

Thay vì nhìn nhận sự bướng bỉnh của con bằng con mắt tiêu cực, hãy xem đó là biểu hiện của một cá tính độc lập và mạnh mẽ. Tuy nhiên, ở độ tuổi này, trẻ chưa có khả năng phân biệt đúng sai, nên đôi khi hành vi của con có thể khiến bố mẹ khó chịu.

Vì vậy, để giúp con trở nên ngoan ngoãn và biết nghe lời hơn, bố mẹ nên thường xuyên động viên và khen ngợi con. Khi bé biết nghe lời hoặc làm được việc tốt, dù là việc nhỏ nhặt, hãy khen ngợi để khích lệ tinh thần của con.

---

>>> Tìm hiểu thêm: Tổng hợp đầy đủ nhất cách chào hỏi tiếng Anh cho trẻ em

---

12. Nhất quán là quan trọng trong cách dạy trẻ bướng bỉnh

Để giáo dục một đứa trẻ cứng đầu biết nghe lời, điều quan trọng là người lớn trong nhà cần thống nhất phương pháp dạy dỗ. Tránh trường hợp ông bà nuông chiều, đáp ứng mọi yêu cầu vô lý của trẻ, khiến bé ngày càng bướng bỉnh và khó bảo hơn.

Sự đồng nhất về quan điểm, thái độ nghiêm túc và không bênh vực trẻ một cách vô lý từ phía người lớn sẽ giúp những cô bé/cậu bé cứng đầu trở nên ngoan ngoãn hơn.

---

>>> Tìm hiểu thêm: 5 cách rèn tính kỷ luật cho trẻ mầm non dễ thực hiện

---

III. Mẹo đối phó với một số tình huống trẻ bướng bỉnh

Dạy dỗ trẻ bướng bỉnh không phải là điều dễ dàng, nhưng với sự kiên nhẫn và khéo léo, bố mẹ hoàn toàn có thể “thuần hóa” các bé. Dưới đây là một số bí quyết hữu ích dành cho bố mẹ trong 4 trường hợp cụ thể:

1. Cách để trẻ bướng bỉnh ăn ngoan

Biếng ăn và kén ăn là vấn đề khiến nhiều bố mẹ đau đầu. Bé có thể thích thú với món mình yêu thích nhưng lại “chống đối” khi phải ăn những món không ưa chuộng như rau, cá,… Đừng lo lắng, hãy áp dụng những mẹo sau để đứa trẻ bướng bỉnh nhà bạn chịu ăn ngoan nhé:

• Hãy biến món ăn trở nên sinh động, bắt mắt: Sử dụng khuôn cắt để tạo hình rau củ, trang trí bằng trái cây rực rỡ, biến món ăn thành những hình ảnh ngộ nghĩnh sẽ kích thích sự tò mò và ham muốn khám phá của bé.
• Kể cho bé nghe những câu chuyện thú vị liên quan đến món ăn, ví dụ như “Ăn cá giúp bé thông minh”, “Ăn rau giúp bé cao lớn”, “Ăn hoa quả giúp bé đẹp da”…
• Thay vì ép buộc bé ăn hết khẩu phần, hãy cho bé lựa chọn món ăn yêu thích hoặc tự tay trang trí món ăn.
• Khen ngợi, động viên và thưởng cho bé khi bé ăn ngoan sẽ tạo động lực để bé tiếp tục duy trì thói quen tốt này.

2. Cách để trẻ bướng bỉnh đi ngủ đúng giờ

Đã đến giờ đi ngủ mà bé vẫn đòi nghe truyện và nhất quyết không chịu lên giường? Đây là tình huống khiến nhiều bậc bố mẹ đau đầu. Bắt bé đi ngủ ngay lập tức có thể dẫn đến những tiếng khóc lóc nức nở và sự bướng bỉnh. Vậy, làm thế nào để xử lý tình huống này một cách hiệu quả? Dưới đây là một số gợi ý:

• Giải thích cho bé hiểu tầm quan trọng của việc đi ngủ đúng giờ.
• Đưa ra cho con một số lựa chọn: Thay vì ép buộc bé đi ngủ, hãy đưa ra cho bé một số lựa chọn để bé cảm thấy mình có quyền quyết định. Ví dụ, bạn có thể nói: “Bây giờ đã đến giờ đi ngủ rồi. Con có muốn mẹ đọc thêm một câu chuyện nữa hay con muốn nghe hát ru?”

3. Cách dạy trẻ bướng bỉnh ngồi bô

Dạy trẻ 2 – 3 tuổi đi bô là một thử thách không nhỏ đối với các bậc bố mẹ, đặc biệt là khi bé có tính bướng bỉnh. Tuy nhiên, đừng lo lắng, hãy áp dụng những tuyệt chiêu sau đây để bé cứng đầu nhà bạn trở nên ngoan ngoãn và nghe lời hơn:

• Hãy mua cho bé nhà bạn những chiếc bô ngộ nghĩnh, màu sắc tươi sáng hoặc hình con vật mà con yêu thích.
• Dũng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu giải thích cho con vì sao phải đi vệ sinh vào bô, việc nhịn đi vệ sinh sẽ gây hại như thế nào.
• Bố mẹ hãy kiên nhẫn và tập cho con làm quen từ từ, đừng nôn nóng ép buộc.

4. Cách dạy trẻ bướng bỉnh xếp gọn đồ chơi

Dạy trẻ bướng bỉnh xếp gọn đồ chơi có thể là một thử thách, nhưng với sự kiên nhẫn và phương pháp phù hợp, bạn có thể giúp trẻ hình thành thói quen tốt này. Dưới đây là một số cách hiệu quả:

• Biến việc dọn dẹp thành trò chơi: Bạn có thể tổ chức cuộc thi xem ai xếp đồ chơi nhanh nhất hoặc sáng tạo nhất.
• Khen ngợi khi trẻ ngoan ngoãn xếp đồ chơi
• Cùng trẻ dọn dẹp đồ chơi: Cùng trẻ dọn dẹp đồ chơi sẽ giúp trẻ cảm thấy được quan tâm và khuyến khích trẻ tham gia.

Nuôi dạy con là một hành trình đầy thử thách, đặc biệt khi đối mặt với những đứa trẻ bướng bỉnh. Tuy nhiên, với 12+ cách dạy trẻ bướng bỉnh nhàn tênh được chia sẻ trong bài viết này, BMyC hy vọng bố mẹ sẽ có thêm bí quyết để  dạy con bướng bỉnh trở nên ngoan ngoãn một cách nhẹ nhàng và hiệu quả.

Hãy nhớ rằng, kiên nhẫn, yêu thương và thấu hiểu là chìa khóa vàng để giáo dục con cái. Hãy áp dụng những phương pháp phù hợp với tính cách và độ tuổi của con để giúp con phát triển toàn diện và trở thành một người tốt.

Chúc bố mẹ thành công!

Xem Thêm:

• Dạy bé vẽ tranh: 5 lợi ích bất ngờ và hướng dẫn cơ bản
• 10 cách dạy toán lớp 1 cho bé tại nhà dễ dàng và hiệu quả
• Những điều cần biết về phương pháp Montessori cho trẻ em