5 Sai Lầm Phổ Biến Khiến Trẻ Học Tiếng Anh Hoài Không Tiến Bộ

Trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, tiếng Anh đã trở thành ngôn ngữ quan trọng quyết định tương lai của trẻ em. Tuy nhiên, nhiều cha mẹ Việt Nam cảm thấy băn khoăn khi con em mình học tiếng Anh trong thời gian dài nhưng vẫn không có sự tiến bộ đáng kể. Thực tế có 5 sai lầm phổ biến khiến trẻ học tiếng Anh hoài không tiến bộ mà hầu hết các gia đình đều mắc phải mà không hề nhận ra. Bài viết này BMyC sẽ cùng các bạn tìm hiểu những Sai Lầm Phổ Biến mà bố mẹ hay gặp phải.

1. Sai Lầm 1: Quá Tập Trung Vào Ngữ Pháp Thay Vì Giao Tiếp

Nhiều phụ huynh tin rằng ngữ pháp là nền tảng quan trọng nhất trong việc học tiếng Anh. Tư duy này xuất phát từ hệ thống giáo dục truyền thống, nơi việc học thuộc lòng các quy tắc ngữ pháp được coi là ưu tiên hàng đầu. Tuy nhiên, việc quá chú trọng vào ngữ pháp có thể gây ra những hệ quả nghiêm trọng đối với quá trình học tập của trẻ.

1.1. Tại Sao Phương Pháp Này Có Hại?

Khi trẻ được dạy ngữ pháp quá sớm và quá nhiều, chúng có xu hướng suy nghĩ từng câu từng chữ trước khi nói. Điều này làm gián đoạn dòng chảy tự nhiên của ngôn ngữ và tạo ra sự lo lắng khi giao tiếp. Các chuyên gia ngôn ngữ học chỉ ra rằng nỗi sợ mắc lỗi và việc suy nghĩ quá nhiều có thể làm chậm quá trình học tập.

Trẻ em học ngôn ngữ mẹ đẻ thông qua việc nghe và bắt chước, chứ không phải thông qua việc học ngữ pháp. Tương tự, việc tiếp cận tiếng Anh thông qua giao tiếp thực tế sẽ giúp trẻ phát triển khả năng ngôn ngữ một cách tự nhiên hơn.

1.2. Giải Pháp Hiệu Quả

Thay vì bắt đầu với các quy tắc ngữ pháp phức tạp, hãy tạo ra môi trường tiếng Anh phong phú xung quanh trẻ. Cho trẻ nghe nhạc tiếng Anh, xem phim hoạt hình có phụ đề, và khuyến khích trẻ nói tiếng Anh trong các tình huống thực tế hàng ngày.

Ngữ pháp nên được giới thiệu một cách tự nhiên thông qua các câu chuyện, trò chơi và hoạt động vui nhộn. Khi trẻ đã có cảm giác tự nhiên với ngôn ngữ, việc học ngữ pháp sẽ trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn nhiều.

2. Sai Lầm 2: Không Duy Trì Tính Nhất Quán Trong Việc Học

Việc học ngôn ngữ giống như việc luyện tập thể dục – nó đòi hỏi sự kiên trì và đều đặn để đạt được kết quả tốt. Một trong những sai lầm lớn nhất mà người học ngôn ngữ mắc phải là không duy trì lịch trình luyện tập nhất quán. Nhiều gia đình có xu hướng cho con học tiếng Anh intensively trong một thời gian ngắn, sau đó lại bỏ ngỏ trong thời gian dài.

2.1. Hậu Quả Của Việc Học Không Đều Đặn

Khi trẻ học tiếng Anh không đều đặn, não bộ không có đủ thời gian để củng cố và lưu trữ thông tin vào bộ nhớ dài hạn. Kiến thức được học trong những buổi học dài và cách quãng thường bị quên đi nhanh chóng, khiến trẻ phải bắt đầu lại từ đầu trong mỗi lần quay lại học.

Việc thiếu tính nhất quán cũng ảnh hưởng đến việc hình thành thói quen học tập. Trẻ em cần có rutine cố định để phát triển kỹ năng ngôn ngữ một cách tự nhiên và hiệu quả.

2.2. Xây Dựng Thói Quen Học Tập Bền Vững

Thay vì học tiếng Anh 2-3 giờ mỗi tuần, hãy chia nhỏ thành 15-20 phút mỗi ngày. Việc tiếp xúc với tiếng Anh hàng ngày, dù chỉ trong thời gian ngắn, sẽ mang lại hiệu quả cao hơn nhiều so với những buổi học marathon.

Tạo ra môi trường tiếng Anh thường xuyên trong gia đình bằng cách đặt thời gian cố định cho việc nghe nhạc tiếng Anh, đọc sách, hoặc xem video giáo dục. Sự ổn định này sẽ giúp não bộ của trẻ quen với việc xử lý thông tin tiếng Anh mỗi ngày.

3. Sai Lầm 3: So Sánh Con Với Trẻ Khác Và Tạo Áp Lực

Trong văn hóa Á Đông, việc so sánh thành tích của con em với bạn bè, anh chị em họ, hay các trẻ khác trong lớp là điều rất phổ biến. Tuy nhiên, khi áp dụng vào việc học tiếng Anh, thói quen này có thể gây ra những tác động tiêu cực nghiêm trọng đến tâm lý và động lực học tập của trẻ.

3.1. Tác Hại Của Việc So Sánh và Tạo Áp Lực

Mỗi trẻ em có tốc độ phát triển ngôn ngữ khác nhau, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tính cách, môi trường tiếp xúc, và phương pháp học tập phù hợp. Việc so sánh không chỉ tạo ra cảm giác tự ti mà còn có thể khiến trẻ sợ mắc lỗi khi nói tiếng Anh.

Các chuyên gia từ Cambridge English chỉ ra rằng trẻ em thường lo lắng về việc mắc lỗi, nhưng lỗi lầm lại là một phần quan trọng trong quá trình học ngôn ngữ. Khi trẻ bị tạo áp lực phải hoàn hảo, chúng sẽ ngần ngại thể hiện và thực hành, từ đó làm chậm quá trình học tập.

3.2. Tạo Động Lực Tích Cực Cho Trẻ

Thay vì so sánh con với trẻ khác, hãy tập trung vào sự tiến bộ cá nhân của con. Ghi nhận và khen ngợi những cải thiện nhỏ nhất, dù chỉ là việc nhớ được một từ mới hay phát âm đúng một âm thanh khó.

Theo British Council, trẻ em cần được khuyến khích liên tục cũng như được khen ngợi cho những thành tích tốt, vì bất kỳ thành công nào cũng tạo động lực. Tạo ra một môi trường học tập tích cực, nơi trẻ cảm thấy an toàn để thử nghiệm và mắc lỗi mà không bị phán xét.

4. Sai Lầm 4: Bỏ Qua Tầm Quan Trọng Của Việc Nghe

Trong bốn kỹ năng cơ bản của tiếng Anh (nghe, nói, đọc, viết), kỹ năng nghe thường bị đánh giá thấp nhất bởi các bậc phụ huynh. Nhiều gia đình chỉ tập trung vào việc dạy con nói và đọc, mà quên đi rằng nghe là nền tảng của mọi kỹ năng ngôn ngữ khác. Đây là một sai lầm nghiêm trọng có thể cản trở đáng kể quá trình phát triển tiếng Anh của trẻ.

4.1. Tại Sao Kỹ Năng Nghe Lại Quan Trọng Đến Vậy?

Trẻ em học ngôn ngữ mẹ đẻ bằng cách nghe trong nhiều tháng trước khi chúng bắt đầu nói những từ đầu tiên. Quá trình này hoàn toàn tự nhiên và hiệu quả. Khi học tiếng Anh, trẻ cũng cần có thời gian “thầm lặng” để não bộ xử lý và làm quen với âm thanh, nhịp điệu, và cấu trúc của ngôn ngữ mới.

Kỹ năng nghe giúp trẻ phát triển khả năng phát âm chính xác, hiểu được ngữ điệu tự nhiên, và nắm bắt được cách sử dụng ngôn ngữ trong bối cảnh thực tế. Nếu không có nền tảng nghe vững chắc, trẻ sẽ gặp khó khăn trong việc phát triển các kỹ năng khác.

4.2. Cách Phát Triển Kỹ Năng Nghe Hiệu Quả

Tạo ra môi trường nghe tiếng Anh phong phú và đa dạng cho trẻ. Bắt đầu với những nội dung phù hợp với lứa tuổi như bài hát thiếu nhi, chuyện cổ tích, và chương trình giáo dục trẻ em.

Không nên lo lắng nếu ban đầu trẻ không hiểu hết nội dung. Việc tiếp xúc thường xuyên với tiếng Anh sẽ giúp trẻ dần dần quen với âm thanh và nhịp điệu của ngôn ngữ. Hãy kiên nhẫn và cho phép trẻ có thời gian để não bộ xử lý thông tin một cách tự nhiên.

5. Sai Lầm 5: Sử Dụng Tiếng Việt Quá Nhiều Trong Quá Trình Học

Sai lầm cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng là việc phụ thuộc quá nhiều vào tiếng Việt trong quá trình dạy và học tiếng Anh. Nhiều phụ huynh và thậm chí cả giáo viên có xu hướng giải thích mọi thứ bằng tiếng Việt, dịch từng từ một, hoặc yêu cầu trẻ dịch ngược lại từ tiếng Anh sang tiếng Việt. Phương pháp này tưởng như giúp trẻ hiểu nhanh hơn nhưng thực tế lại cản trở quá trình phát triển tư duy tiếng Anh tự nhiên.

5.1. Tại Sao Việc Dựa Vào Tiếng Việt Lại Có Hại?

Khi trẻ được dạy tiếng Anh thông qua tiếng Việt, não bộ sẽ tạo ra một quá trình “dịch thuật” mỗi khi tiếp xúc với tiếng Anh. Thay vì hiểu trực tiếp ý nghĩa của từ hoặc câu tiếng Anh, trẻ sẽ phải chuyển đổi sang tiếng Việt để hiểu, sau đó lại chuyển ngược lại khi muốn diễn đạt.

Quá trình này không chỉ làm chậm tốc độ xử lý ngôn ngữ mà còn tạo ra sự phụ thuộc vào tiếng Việt. Trẻ sẽ gặp khó khăn trong việc tư duy trực tiếp bằng tiếng Anh, đặc biệt là trong các tình huống giao tiếp thực tế đòi hỏi phản xạ nhanh.

5.2. Xây Dựng Tư Duy Tiếng Anh Tự Nhiên

Thay vì giải thích bằng tiếng Việt, hãy sử dụng các phương pháp trực quan như hình ảnh, cử chỉ, hoặc thực hiện hành động cụ thể để giúp trẻ hiểu ý nghĩa. Phương pháp này giúp não bộ kết nối trực tiếp giữa khái niệm và tiếng Anh mà không cần thông qua tiếng Việt.

Tạo ra các hoạt động toàn phần bằng tiếng Anh như chơi trò chơi, hát bài hát, hoặc kể chuyện. Trong những hoạt động này, trẻ sẽ được đắm mình trong môi trường tiếng Anh và dần phát triển khả năng tư duy trực tiếp bằng ngôn ngữ này.

Khi trẻ hỏi nghĩa của một từ, thay vì dịch sang tiếng Việt, hãy giải thích bằng tiếng Anh đơn giản hơn hoặc đưa ra ví dụ cụ thể. Điều này giúp mở rộng vốn từ vựng và khả năng diễn đạt của trẻ một cách tự nhiên.

6. Cách Khắc Phục Những Sai Lầm Phổ Biến

6.1. Xây Dựng Kế Hoạch Học Tập Khoa Học

Để khắc phục những sai lầm trên, điều đầu tiên cần làm là xây dựng một kế hoạch học tập khoa học và phù hợp với độ tuổi của trẻ. Kế hoạch này cần cân bằng giữa bốn kỹ năng cơ bản, với sự chú trọng đặc biệt đến kỹ năng nghe và nói trong giai đoạn đầu.

Chia nhỏ mục tiêu học tập thành những bước cụ thể và có thể đo lường được. Thay vì đặt mục tiêu mơ hồ như “con phải giỏi tiếng Anh”, hãy đặt ra những mục tiêu rõ ràng như “con có thể hát được 5 bài hát tiếng Anh” hoặc “con có thể tự giới thiệu bản thân bằng tiếng Anh”.

6.2. Tạo Môi Trường Học Tập Tích Cực

Môi trường học tập đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định thành công hay thất bại của quá trình học tiếng Anh. Tạo ra một không gian học tập thoải mái, nơi trẻ cảm thấy an toàn để thử nghiệm và mắc lỗi mà không bị phê phán.

Khuyến khích trẻ sử dụng tiếng Anh trong những tình huống thực tế hàng ngày. Có thể bắt đầu với những việc đơn giản như chào hỏi bằng tiếng Anh mỗi sáng, đếm đồ vật xung quanh, hoặc mô tả thời tiết.

6.3. Chia Sẻ Kinh Nghiệm – Lời Khuyên Từ Chị Thu Giang

Chị Thu Giang, phụ huynh có con đang học tiếng Anh tại BMyC chia sẻ rằng dù cho con chăm chỉ học tiếng Anh đến đâu, nhưng nếu thiếu một môi trường luyện tập tiếng Anh hằng ngày thì khả năng phản xạ của trẻ sẽ bị hạn chế rất nhiều. Đối với trẻ nhỏ, việc “tắm” trong môi trường Anh ngữ thực sự là phương pháp hiệu quả nhất để phát triển tư duy và kỹ năng ngôn ngữ. Chị đã áp dụng một số cách thức rất đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả để tạo điều kiện tốt nhất cho con:

Duy trì thói quen tương tác tiếng Anh mỗi ngày
Chị Thu Giang bắt đầu từ những câu đơn giản và gần gũi với cuộc sống hằng ngày của con như: “How are you today?”, “Let’s brush your teeth!”, “Time to play!” và lồng ghép tiếng Anh vào mọi hoạt động thường nhật như ăn, chơi, sinh hoạt… Quan trọng nhất, theo chị, là duy trì thói quen này mỗi ngày, không chỉ khi học hay quay video. Ban đầu có thể con sẽ gặp khó khăn, nhưng chính sự kiên trì và hỏi đáp hằng ngày sẽ giúp trẻ dần hình thành thói quen.

Tìm đồng đội luyện tập cùng con
Theo chia sẻ của chị, hàng xóm là một đồng minh tuyệt vời trong việc luyện tập tiếng Anh. Thay vì các trò chơi game, các bé có thể giao lưu và hỗ trợ nhau trong việc học tiếng Anh. Tham gia các CLB giao tiếp như ESC cũng là một cách tốt để con luyện nói tự tin và kết nối với bạn bè có cùng sở thích, giúp con cảm thấy học tiếng Anh vừa vui vừa hiệu quả.

Môi trường học trong chính gia đình
Chị Thu Giang cho rằng có anh chị em cùng học tiếng Anh là một lợi thế lớn. Không chỉ giúp các bé cùng thi đua, mà việc hỗ trợ nhau trong việc học sẽ tạo ra một môi trường học tập tích cực. Điều này cũng giúp gia đình trở thành động lực giúp các bé tiến bộ nhanh chóng hơn. Theo chị, gia đình đồng hành cùng con sẽ mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc học tiếng Anh.

Tận dụng các ứng dụng học từ vựng và mẫu câu
Chị Thu Giang rất khuyến khích việc sử dụng các ứng dụng học từ vựng và mẫu câu như Razkids và Lingo. Các app này không chỉ giúp trẻ mở rộng vốn từ mà còn luyện cấu trúc câu – nền tảng cần thiết để con có thể nói tiếng Anh trôi chảy và chính xác. Việc luyện tập hằng ngày trên các nền tảng này cũng là một cách tuyệt vời để duy trì sự hứng thú trong việc học.

Chị Thu Giang cũng nhấn mạnh rằng việc tạo môi trường giao tiếp tiếng Anh hằng ngày cho con không chỉ là một cách học mà còn giúp trẻ phát triển kỹ năng sống và tư duy nhanh nhạy.

Link video:

https://www.facebook.com/thugiang.nguyen.549/videos/1431552338033481?idorvanity=144300176051684

Kết Luận

Việc nhận ra và khắc phục năm sai lầm phổ biến này sẽ tạo ra sự thay đổi đáng kể trong hành trình học tiếng Anh của trẻ. Từ việc cân bằng giữa ngữ pháp và giao tiếp, duy trì tính nhất quán trong học tập, tạo môi trường tích cực không so sánh, phát triển kỹ năng nghe, đến việc xây dựng tư duy tiếng Anh tự nhiên – tất cả đều góp phần quan trọng vào thành công của trẻ.

Hành trình học tiếng Anh là một quá trình dài hạn đòi hỏi sự kiên nhẫn, hiểu biết và phương pháp đúng đắn từ phía cha mẹ. Khi áp dụng những nguyên tắc khoa học và tránh được những sai lầm phổ biến, trẻ em Việt Nam hoàn toàn có thể phát triển khả năng tiếng Anh một cách tự nhiên và hiệu quả, tạo nền tảng vững chắc cho tương lai của mình.

Xem thêm:

• Con không tập trung: Nỗi lo chung của bố mẹ khi dạy tiếng Anh cho con từ sớm 
• Con bị mất gốc tiếng Anh: nguyên nhân,dấu hiệu và cách khắc phục hiệu quả theo phương pháp BMyC
• Áp lực so sánh con với bạn bè: Nỗi lòng không của riêng ai trên hành trình đồng hành cùng con học tiếng Anh