Mẹ không là cô giáo tiếng Anh, vì con mẹ sẵn sàng trở thành người đồng hành tốt nhất

Theo thống kê hiện nay 70% phụ huynh Việt Nam không tự tin về khả năng tiếng Anh của mình. Vậy nên, tiếng Anh thì ai cũng biết là cần thiết & quan trọng nhưng để đồng hành cùng con học tiếng Anh thì vẫn là một bài toán khó với nhiều bố mẹ.

Với công việc giáo viên bận rộn là vậy và niềm tin cổ hủ “chỉ có thầy cô giáo Anh Văn, các trung tâm Anh ngữ mới có thể giúp con mình học tốt tiếng Anh”.

Chị Giang (Facebook: Thinh Giang Cubi) đã thay đổi như nào để trở thành người bạn đồng hành tốt nhất của con trong hành trình song ngữ tại nhà? Xuất phát điểm ban đầu con không thể nói được tiếng Anh, mà giờ đây con vượt qua xuất sắc kì thi KET, gần đạt IELS 4.0. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu câu chuyện của chị dưới đây nhé.

1. Chưa bao giờ nghĩ đến việc đồng hành cùng con tự học tiếng Anh tại nhà

Thực tế, có khá nhiều phụ huynh (thuộc thế hệ 8X 9X đời đầu) như mình không biết tiếng Anh. Một số biết cơ bản, số khác thậm chí còn chưa tiếp xúc. Nhiều bố mẹ cũng được học tiếng Anh nhưng việc học lại không “ra ngô ra khoai” khiến họ tự ti về trình độ của mình. Không chỉ vậy, tâm lý sợ dạy con sai cũng khiến nhiều ba mẹ e ngại khi đồng hành học tiếng Anh cùng con.

Thỉnh thoảng nhiều khi trên facebook, chúng ta vẫn được đọc những câu chuyện dở khóc dở cười chia sẻ trong các cộng đồng/group làm bố mẹ, họ than thở rằng cô giáo dặn mẹ về nhà đừng dạy con vì lên lớp cô sửa sai còn mất công hơn…

Nên với bản thân mình lúc bấy giờ, không tìm tòi phương pháp mới cho con mà mặc định rằng sẽ cho con học trung tâm tiếng Anh.

Khi con trai đầu vào lớp 3 mình mới bắt đầu đưa con đi học tiếng Anh ở trung tâm. Cô giáo dạy con ở trung tâm là người tâm huyết và con cũng rất thích học tiếng Anh. Mình hoàn toàn yên tâm khi gửi con cho cô và chưa bao giờ nghĩ đến việc đồng hành cùng con tự học tiếng Anh.

Mình đã từng nghĩ, chỉ có thầy cô giáo Anh Văn, các trung tâm Anh ngữ mới có thể giúp con mình học tốt được ngôn ngữ này. Vì vậy, mình đã từng cần mẫn chở con đi học nhà thầy, cô, học trung tâm và phó mặc con cho họ.

Nhiều bố mẹ lựa chọn học Tiếng Anh tại trung tâm như bản thân mình lúc đầu, để con cơ hội được học và thực hành với thầy cô nước ngoài nhiều hơn. Bên cạnh đó, tại trung tâm con cũng được tham gia các hoạt động ngoại khoá, giúp con có cơ hội luyện tập tiếng Anh nhiều hơn với bạn bè cùng học.

Nhưng nói thật, hạn chế của phương pháp này là không phải bố mẹ nào cũng có điều kiện cho con học tiếng Anh tại trung tâm vì chi phí không hề nhỏ, thời gian học ngắn và không có thời gian đưa đón con.

Hơn nữa, vì không đồng hành nên cũng không biết con học những gì, khả năng tiếng Anh thật sự của con đến đâu.

Giao phó việc học tiếng Anh của con cho thầy cô hay trung tâm có lẽ là cách dễ nhất, nhưng không phải là cách tốt nhất. Đến đây, nhiều bố mẹ sẽ băn khoăn tại sao thầy cô chưa hẳn là người đồng hành tốt nhất của con mà lại là chính mình – người thậm chí không có chuyên môn về tiếng Anh?

2. Thay đổi tư tưởng, là người bạn học tốt nhất của con.

Mình biết đến BMyC vào cuối tháng 11 năm 2018, khi đó cậu lớn nhà mình 10 tuổi và Moon mới tròn 3 tuổi. Thực ra lúc đó mình chưa có ý tưởng cho con theo học tiếng Anh vì Moon còn quá nhỏ và anh lớn bận tập trung học văn hoá trên trường. Ngoài ra con theo đuổi các cuộc thi cấp cao hơn về Toán, Văn nên khá bận rộn.

RỒI MỘT NGÀY MÌNH THAY ĐỔI TƯ TƯỞNG!

Mình được em gái giới thiệu vào Group BMyC, khi đó mới biết đến các em bé siêu sao tiếng Anh trong Group. Mình trầm trồ và ngạc nhiên :

• Tại sao các bé nhỏ lại xuất sắc đến vậy?
• Các bé còn ít tuổi mà có thể tự tin nói tiếng Anh lưu loát và trôi chảy giống như những đứa trẻ bản ngữ?
• Các bé ấy có bố hoặc mẹ là người nước ngoài ?
• Các bé ấy có năng khiếu về tiếng Anh, bố mẹ các bé ấy đều là giáo viên tiếng Anh hay những người có khả năng sử dụng tiếng Anh tốt ?…
• Và rất nhiều các thắc mắc hiện nữa ở trong đầu, nhưng khi đọc các bài chia sẻ của các bố mẹ ý thì họ đều nói là họ không biết tiếng Anh, họ rất “Gà” Tiếng Anh? Vậy thì tại sao mà các bé ý có thể làm tốt đến như vậy?????

Ngày xưa, mình cũng yêu thích tiếng Anh và học tiếng Anh cũng rất khá. Nên mình cũng vẫn luôn nuôi hi vọng rằng các con sau này cũng có điều kiện để học thật giỏi tiếng Anh. Nhưng đó là hi vọng chứ không phải cho con bắt đầu lúc này. Mình cũng chưa từng có ý niệm về giai đoạn “vàng” của con cho đến khi vào BMyC.

Từ những câu chuyện về các em bé tí hon nói tiếng Anh giỏi hơn tiếng Việt, đọc truyện tiếng Anh như gió, mình bắt đầu hiếu kì và lần mò vào Group, rồi lội tường các mẹ có con giỏi tiếng Anh. Mình giống như người từ quá khứ trở về tương lai văn minh, được mở rộng tầm mắt và được đả thông tư tưởng.

Mình bắt gặp đầu tiên là bé lớn nhà anh Lê Quang Huy, bé Moon nhà Nguyễn Hằng. Mình kết bạn và lần dò tìm đọc tất cả các bài viết của mẹ Hằng. Mình cảm phục 1 người mẹ mỗi ngày chỉ ngủ 3 đến 4 giờ chỉ để giúp con học tiếng Anh. Người mẹ dành cả thanh xuân để học tiếng Anh cùng con.

Cách mẹ ấy rèn con luyện viết chính là giáo án mình áp dụng cho Tiến Dũng sau này. Rồi mình biết đến cậu bé Tin con mẹ Thuỳ Phương hay Army con mẹ Trần Thanh Huyền… Những em bé nhỏ xíu nhưng đầy nội lực. Các mẹ ấy rất bình thường nhưng quá đỗi phi thường. Đó là động lực để mình quyết tâm đầu tư và theo đuổi con đường của BMyC.

Do đó, có thể khẳng định, điều trẻ bắt đầu học tiếng Anh cần không phải là một người thầy có chuyên môn giỏi mà là bố mẹ tạo động lực, giúp con hào hứng và tích cực học mỗi ngày.

Mình hiểu ra rằng : Chính bố mẹ là người hiểu con, gần gũi và dành thời gian nhiều nhất cho con. Chìa khóa để học ngôn ngữ tiếng Anh hay bất cứ thứ gì với trẻ chính là sự hứng thú. Bố mẹ cũng là người hiểu rõ tâm lý con thích gì và làm sao để khích lệ, tạo động lực cho con tốt nhất. Bố mẹ có thể sẵn sàng cùng con học, cùng con sửa sai, tạo cảm giác con như có bạn đồng hành, học với tâm lý cởi mở, thoải mái không hề có áp lực hay sự ép buộc.

3. Bỏ qua những niềm vui của bản thân – trở thành người bạn thực sự, truyền động lực và cảm hứng học cho con.

Ngày trước khi chưa tham gia cộng đồng BMyC, đam mê duy nhất của mình khi cầm điện thoại là lướt Facebook tìm mua đồ. Mình giống như bị nghiện, xem và “chốt đơn” liên tục, vài ngày lại có Shipper gọi cổng. Đồ mua về không mặc đến, nhét góc tủ rất nhiều.

Từ ngày đồng hành cùng con theo học tại Group BMyC, mình tìm thấy nhiều niềm đam mê mới. Bỏ đi những thói quen lướt web, tụ tập bạn bè. Chăm luyện tập thể dục, biết lo cho sức khỏe của bản thân hơn. Nhất là thích vào xem video các con đọc sách, thả tim động viên tinh thần các con.

Trẻ rất thích bắt chước những gì bố mẹ làm. Nếu bố mẹ hào hứng với việc học tiếng Anh, hay nghe bài hát tiếng Anh, xem video tiếng Anh thì con cũng có xu hướng như vậy. Nếu không thể là thầy dạy cho con, bố mẹ hãy là người bạn học tốt của con.

Thích tìm mua sách cho con, đây có lẽ là niềm đam mê cháy bỏng nhất của mình. Hai bạn nhỏ nhà mình rất ham sách, nhất là bạn anh. Khi đã thích con sẽ đọc ngấu nghiến 1 cuốn sách cho đến hết mới dừng.

Mỗi lần cho chọn phần thưởng, các con chỉ chọn được đi nhà sách. Hai bạn ấy mà vào đến nhà sách thì mình xác định “thiệt hại” tiền triệu rồi. Vậy nhưng mình lại không hề thấy tiếc, thấy hối hận như lúc mua đồ. Luôn ủng hộ và chịu đầu tư cho niềm đam mê của các con.

Lúc rảnh rỗi, mình dành thời gian đọc sách cùng bạn nhỏ hoặc nghe bạn lớn kể về cuốn sách con vừa đọc xong. Vậy thôi là thấy bao vất vả, mệt mỏi tan biến hết.

Từ khi đồng hành cùng con, mình còn có thêm niềm đam mê nữa là tìm hiểu các cuộc thi tiếng Anh, Toán quốc tế.

Với con trai lớn, nếu thấy con đủ khả năng, đủ điều kiện và thích thi, mình sẽ đăng kí để con thử sức. Việc đạt giải hay kết quả thế nào với mình không quá quan trọng, đôi khi chỉ là để con trải nghiệm, để con thử sức và biết con đang ở đâu.

Còn Moon, từ một cô bé với vốn tiếng Anh là con số 0, giờ con gái có khả năng nghe, đọc tốt và tiến bộ dần về khả năng nói và viết. Niềm tin của mình lại ngày càng được củng cố.

Quá trình giúp con tự học, mình hiểu biết thêm nhiều thứ, biết cách giúp con tìm nguồn tài liệu học và cách khai thác các tài liệu đó một cách hiệu quả.

Về vốn tiếng Anh, mình thấy khả năng nghe của mình được cải thiện nhiều, có thể tự tin sử dụng các mẫu câu để luyện tương tác cùng con.

Và mình nhận ra rằng, khi ta tìm thấy phương pháp đúng rồi, ta chỉ cần nỗ lực, kiên trì và có niềm tin vào khả năng của bản thân thì chúng ta sẽ sớm đạt được những mục tiêu.

Xem thêm :

• Học ngữ pháp tiếng Anh: Bí quyết giúp trẻ học nhanh, nhớ lâu
• Khó khăn khi học tiếng Anh cùng con: Hé lộ cách sắp xếp thời gian hiệu quả

4. Thách thức nào khi học tiếng Anh cùng con khiến bạn nản lòng?

Nhiều người trong chúng ta đều nhận thức được tầm quan trọng của tiếng Anh cho cuộc sống của các con sau này, từ học tập đến công việc trong tương lai. Tuy vậy không ít người đã đồng ý rằng, rất nhiều thách thức làm họ nản lòng khi học tiếng Anh cùng con.

Nhưng thách thức này gồm:

• Không tìm được động lực khi học tiếng Anh: Mọi hành động của con người được hoàn thành nhờ động lực và sự quyết tâm. Đặc biệt, trong việc học cùng con, động lực đóng vai trò rất quan trọng giúp chúng ta vượt qua khó khăn. Có khá nhiều người bắt đầu cho con học tiếng Anh một cách vô định, không có mục tiêu. Nhiều người thậm chí còn không biết tại sao phải cho con học tiếng Anh.
• Không có môi trường để luyện tập: Thiếu môi trường để giao tiếp, thực hành cũng là vật cản khiến rất nhiều học sinh Việt Nam khó khăn khi học tiếng Anh. Đặc biệt, với việc học một ngôn ngữ, khả năng giao tiếp phải được trau dồi thường xuyên, liên tục mới giúp tạo thành phản xạ tự nhiên. Phương thức học thụ động, học lý thuyết quá nhiều đã khiến khả năng nghe nói trở thành “ám ảnh” với nhiều học sinh.
  Cùng với đó, lịch học kín mít của con và lịch làm việc dày đặc của bố mẹ khiến chúng ta không có đủ thời gian cho con học tiếng Anh. Những kiến thức ngữ pháp, cách đọc, cách nói tiếng Anh không thể hình thành nếu chúng ta không bỏ thời gian giúp con học tập.
• Không có hướng đi cụ thể, rõ ràng: Không có động lực cũng khiến chúng ta không có hướng đi trong tương lai cho con rõ ràng. Sự mơ hồ trong phương pháp học, phân bổ thời gian không đồng đều đang trở thành một thách thức khi học tiếng Anh mà nhiều người không thể vượt qua.
• Khó khăn khi tạo ra sự thay đổi trong cuộc sống

Quyết định cùng con học một thứ ngôn ngữ mới đòi hỏi bạn thay đổi nhiều thói quen. Nếu không coi tiếng Anh như một phần quen thuộc, buộc bản thân giúp con ôn luyện mỗi ngày, lâu dần bạn sẽ khiến con cảm thấy tiếng Anh là gánh nặng thay vì sự hứng thú. Những thay đổi nhỏ như bỏ nửa giờ đồng hồ dành để học cùng con mỗi ngày, tạo thói quen xem phim tiếng Anh, nghe nhạc Anh nhiều hơn… sẽ rất khó khăn nếu bạn không quyết tâm và thay đổi mình.

• Không tìm được khoá học phù hợp cho con

Hiện nay, có rất nhiều khóa học tiếng Anh cả online và offline được giới thiệu mỗi ngày. Các bố mẹ bị choáng ngợp với những lời giới thiệu hoa mỹ như đạt chứng chỉ trong vài tháng, xóa mất gốc, dạy nâng cao, thi trường chuyên lớp chọn…v..v..

Thế nhưng, việc lựa chọn khóa học phù hợp lại là thách thức rất lớn khi học tiếng Anh. Việc lựa chọn khóa học sai với khả năng, sai nhu cầu có thể sinh ra việc con chán nản, khó tiếp thu, dẫn đến học tập tốn kém nhưng không đạt hiệu quả mong muốn.

5. Bạn cần làm gì để vượt qua những thách thức khi quyết định giúp con học tiếng Anh.

Trước rất nhiều thách thức khi muốn giúp con học tiếng Anh, bạn cần chuẩn bị cho mình sự quyết tâm, tinh thần cũng như mục đích rõ ràng cho bản thân.

• Tự lên dây cót tinh thần cho mình: Khi muốn giúp con học tiếng Anh cũng như học tập nói chung, tinh thần của bố mẹ là vô cùng quan trọng. Phải luôn tự tin và động viên con rằng khi bạn cố gắng và chăm chỉ, mọi khó khăn đều có thể vượt qua. Tiếng Anh cũng cần sự chăm chỉ, nỗ lực mỗi ngày của bạn để giúp con hoàn thiện kỹ năng.
• Lập mục tiêu cho con: Động lực phấn đấu sẽ giúp bạn tăng thêm hứng khởi khi cùng con học tập. Bạn luôn phải xác định cho con một mục tiêu phấn đấu, những mốc cần đạt được theo từng thời gian. Đồng thời, nên đặt mục tiêu tháng, năm học để có thêm động lực phấn đấu rõ ràng hơn.
• Kiên trì cùng con từng bước: Đừng vội thấy khó mà nản lòng bởi chưa có ai bắt đầu đã giỏi ngay. Khi học ngôn ngữ, bạn và con cũng cần sự kiên trì, đi từ những mẫu câu đơn giản đến phúc tạp, ôn luyện mỗi ngày để nâng cao kỹ năng.

Bên cạnh đó, những hoạt động bổ trợ như cho con xem phim, nghe nhạc tiếng Anh, tham gia các nhóm, các cộng đồng giúp con tự học cũng sẽ giúp bạn và con tăng hứng khởi, vừa thư giãn, giao lưu lại vừa nâng cao vốn tiếng Anh cho bản thân.

Với bản thân mình, vì đã không tự vượt qua được những thách thức đó nên mình chọn tham gia cộng đồng giúp con tự học tiếng Anh tại nhà theo phương pháp của group BMyC.

• Ở đó mình được truyền động lực, năng lượng tích cực từ những người đồng đội có con cùng học, được các admin hàng ngày đồng hành, nhắc nhở, động viên khích lệ để mình không bị chệch hướng, sao nhãng trong quá trình học cùng con.
• Ở đó mình cũng tìm được thêm rất nhiều bạn cho con, để con có thể trò chuyện, luyện nói, được tham gia đọc sách mỗi ngày. Nhờ đó, con tăng vốn từ, mẫu câu và luyện ngữ điệu đọc tốt hơn. Và quan trọng là con có tình yêu lớn đối với việc đọc sách.
• Ở BMyC, mình đã dần hình thành được mục tiêu dài hơi cho con, có định hướng tương lai, giúp con trong suốt hành trình chinh phục tri thức phía trước. Mình học được tính kiên trì vượt qua những khó khăn, những rào cản từ chính bản thân đó là: sự lười biếng, sự biện hộ…
• Khi gặp bất cứ khó khăn nào, phải tìm cách tháo gỡ, giải quyết. Mình luôn nhận được sự giúp đỡ, chia sẻ kinh nghiệm từ những người bạn đồng hành, nhận được sự tư vấn, định hướng của các admin của Group.

Hiện tại mình đã duy trì được thói quen học cùng con mỗi ngày, các con mình đã ý thức được nhiệm vụ học và yêu thích học ngôn ngữ Anh. Nhìn nhận thấy rõ sự tiến bộ của con so với vạch xuất phát ban đầu.

Phía trước vẫn còn rất nhiều khó khăn và thách thức trong hành trình đồng hành cùng con tự học tiếng Anh, nhưng mình tin mình sẽ đủ tự tin, đủ động lực để cùng các con tiến về phía trước…

6. Mình đã làm gì để giúp con thực hành tương tác tiếng Anh hàng ngày?

Mẹ con mình đi đều và mọi việc ổn cho đến lúc con bắt đầu luyện thực hành tương tác. Phần khai thác task học thì mình làm theo hướng dẫn của các Admin, cơ bản là mình sử dụng mẫu câu đơn giản theo gợi ý hoặc theo phim Gogo. Nhưng để mở rộng tương tác vào những tình huống thực tế với con hàng ngày, phong phú các chủ đề thì mình thật sự thấy khó vì bản thân mình rất “gà” tiếng Anh.

Giai đoạn đầu luyện tương tác, do con chưa có vốn từ, mẫu câu nên con chỉ trả lời được câu hỏi của mẹ bằng những từ đơn, thậm chí con còn không hiểu mẫu câu để trả lời. Hai mẹ con mình đã kiên trì học từ vựng thông qua các app, qua flashcard, luyện đọc truyện mỗi ngày.

Nhờ đọc truyện, vốn câu từ của con tăng nhanh đáng kể. Sau mỗi câu truyện, mình áp dụng các mẫu câu đơn giản để hỏi đáp cùng con. Mình thấy con dần tăng khả năng phản xạ và tự tin hơn khi gặp các câu hỏi.

Nhận thấy sự quan trọng của việc luyện tương tác trong quá trình học cùng con nên mình đã nỗ lực mỗi ngày học tập cùng con. Mình ghi lại những mẫu câu học được dán quanh nhà, những nơi dễ nhìn thấy nhất để bất cứ khi nào nhìn thấy cũng có thể hỏi con.

Mình kết nối các Mẹ khác để lập nhóm học tập cùng nhau luyện đọc truyện tiếng Anh mỗi ngày nhằm tích lũy thêm vốn câu từ cho mình. Đặc biệt là tìm bạn cho con, tổ chức rất nhiều buổi zoom cho con và các bạn để con có môi trường luyện tương tác nhiều nhất có thể. Ngoài ra, khi có điều kiện mình còn chịu khó đưa con đi “săn tây” để con có thể nói chuyện.

Khi con đã có vốn câu từ nhất định, được rèn thói quen tương tác thì cách để giúp con luyện thực hành hiệu quả nhất là zoom cùng các bạn. Mình đã kết nối với rất nhiều các bố mẹ, không kể xa gần, đề nghị cho các con thử làm quen với nhau.

Giai đoạn đầu, nhóm học tập của mình chia thành 2 nhóm theo độ tuổi, các con zoom mỗi tuần 2 buổi. Kết quả rất tốt khi các con nói chuyện tự nhiên, vui vẻ và thích zoom. Sau khi các con tự tin hơn, nói tốt hơn thì kết nối thêm với các bạn khác nhằm dẫn dắt các bạn mới hoặc thử thách với các chủ đề khó hơn với các bạn có khả năng nói tốt hơn con.

Ngoài những buổi zoom, mình cũng thường tổ chức những buổi gặp gỡ, giao lưu trực tiếp giữa các bố men và các con ở gần nơi mình sinh sống. Các con được vui chơi, nói chuyện bằng tiếng Anh rất thú vị. Thời gian gần đây, do dịch bệnh liên miên nên các hoạt động này không được tổ chức, nhưng zoom thì vẫn diễn ra đều đặn.

7. Có niềm tin sẽ giúp ta có thêm động lực để hình thành các mục tiêu.

Sau gần 3 năm đồng hành cùng con, bây giờ nhìn lại chị thấy tự hào và hạnh phúc :

• Con trai Thái Tiến Dũng hiện học lớp 8 tại trường THCS Đô Thành (Yên Thành, Nghệ An) đã dành được một số thành tích tiếng Anh bằng con đường tự học tại nhà: Năm lớp 7 vừa qua, Dũng đoạt giải 3 Toán và giải nhì môn tiếng Anh ở cuộc thi học sinh giỏi huyện. Môn tiếng Anh có điểm tổng kết 9,5, xếp số 1 của lớp chọn. Tháng 3/2021 khi dự cuộc thi tiếng Anh quốc tế do Trường ĐH Hà Nội tổ chức, Dũng đạt điểm cao và có mặt tại vòng chung kết. Ngoài ra, Dũng đã thi được chứng chỉ ngoại ngữ của Cambridge; TOEIC đạt 740 điểm. Con vượt qua xuất sắc kì thi KET, gần đạt IELS 4.0.
• Bé Moon giờ cũng đã đọc truyện tiếng Anh rành rọt, vanh vách, giao tiếp cơ bản, đọc luôn được truyện tiếng Việt cho dù mình chưa hướng dẫn qua cho con.

Chừng đó thôi cũng đủ để mình tự hào, để củng cố niềm tin về con đường mà BMyC đã khai sáng. Mình không so sánh con với các em bé siêu sao khác trong Group. Bởi với mình, các con đã làm được điều mà mình ao ước bấy lâu.

Sự học còn dài, và mình tin chắc rằng, với cái nền vốn có đã được xây dựng bởi lộ trình của BMyC, các con sẽ được thoả sức với thế giới bên ngoài; với thời đại mà tiếng Anh là điều không thể thiếu trong cuộc sống.

Tiếng Anh không đơn thuần là một ngôn ngữ giao tiếp mà nó còn giúp con mở ra một cuộc đời mới, một hành trang tương lai tươi sáng, nhiều sắc màu và trải nghiệm thú vị hơn.

“Hãy cứ đi rồi sẽ đến” luôn là phương châm xuyên suốt của mình và các con. Nên nếu bố mẹ nào còn gặp rào cản, cũng đừng dừng lại nhé. Chậm cũng được, chỉ cần bước đều mà thôi!

Xem thêm :

• Từ bỏ Giám đốc kinh doanh vùng về làm mẹ bỉm, đồng hành cùng 2 con song ngữ tại nhà.
• “Bật mí” con đường đồng hành song ngữ cùng con thành công của bà mẹ mất gốc tiếng Anh.