Con không muốn học phải làm sao? Nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả

Chắc hẳn không ít bậc phụ huynh đã từng đau đầu với câu hỏi: Con không muốn học phải làm sao?. Đây là một vấn đề nan giải, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển của trẻ. Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng này và làm thế nào để khắc phục hiệu quả? Bài viết này BMyC sẽ đi sâu vào phân tích những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ không muốn học, đồng thời đưa ra các giải pháp thiết thực để giúp con tìm lại hứng thú học tập.

1. Nguyên nhân khiến trẻ không muốn học

Có nhiều nguyên nhân khiến trẻ không muốn học, bao gồm cả yếu tố bên trong (tâm lý, cảm xúc) và bên ngoài (môi trường, phương pháp giảng dạy). Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

1.1. Thiếu động lực học tập

Khi trẻ không hiểu rõ mục đích của việc học, chúng sẽ cảm thấy việc học là một nhiệm vụ bắt buộc và nhàm chán. Bên cạnh đó, nếu trẻ không có hứng thú với các môn học, chúng sẽ dễ dàng mất tập trung và không muốn dành thời gian cho việc học. Để khắc phục tình trạng này, bố mẹ và giáo viên cần giúp trẻ khám phá ý nghĩa của việc học, liên hệ kiến thức với thực tế và tạo ra môi trường học tập thú vị, từ đó khơi dậy niềm đam mê học hỏi ở trẻ.

1.2. Áp lực khiến con sợ học

Khi trẻ cảm thấy áp lực từ kỳ vọng quá lớn của bố mẹ, việc học không còn là niềm vui mà trở thành gánh nặng. Những lời khen ngợi quá mức hoặc so sánh với bạn bè có thể khiến trẻ lo lắng, sợ thất bại và mất đi động lực tự nhiên.

Thay vì khám phá kiến thức với sự hào hứng, trẻ học trong tâm thế sợ sai, sợ bị trách móc. Dần dần, nỗi sợ này tích tụ, khiến trẻ không còn hứng thú với việc học, thậm chí né tránh nó. Vì vậy, thay vì đặt áp lực lên con, bố mẹ hãy khuyến khích và đồng hành để trẻ học tập một cách thoải mái và hiệu quả hơn.

1.3. Môi trường học tập không phù hợp

Nếu không gian học tập quá ồn ào, trẻ sẽ khó tập trung và dễ bị phân tán tư tưởng. Bên cạnh đó, việc thiếu sự hỗ trợ từ gia đình, như không có người hướng dẫn hoặc động viên kịp thời, có thể khiến trẻ cảm thấy chán nản và mất động lực. Khi không có điều kiện học tập tốt, trẻ dễ nảy sinh tâm lý né tránh việc học, dẫn đến kết quả không như mong muốn.

1.4. Không có lộ trình rõ ràng và thiếu phương pháp học tập hiệu quả

Một trong những nguyên nhân chính khiến trẻ không muốn học là do không có lộ trình rõ ràng và thiếu phương pháp học tập hiệu quả. Khi trẻ không biết bắt đầu từ đâu, học cái gì trước, cái gì sau, chúng dễ cảm thấy mơ hồ, chán nản và mất động lực. Ngoài ra, nếu phương pháp học không phù hợp, chẳng hạn như quá khô khan, không kích thích sự tò mò và hứng thú, trẻ sẽ nhanh chóng cảm thấy nhàm chán và không muốn tiếp tục.

Vì vậy, để giúp trẻ học tập hiệu quả, bố mẹ và giáo viên cần xây dựng một lộ trình học rõ ràng, phù hợp với năng lực của trẻ, đồng thời áp dụng những phương pháp học thú vị, trực quan và mang tính tương tác cao.

1.5. Không hiểu bài, càng học càng chán dẫn đến con không muốn học

Khi không nắm bắt được kiến thức, trẻ dễ cảm thấy bối rối, chán nản, thậm chí sợ hãi mỗi khi đến giờ học. Càng học mà không hiểu, trẻ càng mất động lực, dẫn đến tâm lý né tránh, không còn hứng thú với việc học. Nếu tình trạng này kéo dài, trẻ có thể hình thành suy nghĩ tiêu cực về học tập, gây ảnh hưởng đến kết quả và khả năng tiếp thu trong tương lai. Vì vậy, bố mẹ và giáo viên cần kịp thời hỗ trợ, giúp trẻ hiểu bài để lấy lại sự tự tin và niềm yêu thích học tập.

1.6. Thiếu sự kết nối với bố mẹ và không nhận được sự động viên đúng cách

Khi trẻ cảm thấy bị bỏ rơi hoặc không có sự hỗ trợ tinh thần từ gia đình, việc học dễ trở thành một áp lực nặng nề thay vì một hành trình khám phá đầy hứng thú. Sự quan tâm, lắng nghe và khích lệ từ bố mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc tạo động lực cho con. Chỉ cần một lời khen ngợi đúng lúc hay những phút giây cùng con học tập, bố mẹ có thể giúp trẻ cảm thấy an tâm, tự tin hơn và sẵn sàng chinh phục tri thức.

1.7. Ảnh hưởng của thiết bị điện tử

Việc sử dụng điện thoại, máy tính hoặc xem tivi quá nhiều khiến trẻ dễ bị phân tâm, giảm khả năng tập trung và hạn chế thời gian dành cho việc học. Thay vì ôn bài hay làm bài tập, trẻ có xu hướng mải mê với các trò chơi, video giải trí, dẫn đến sự lười biếng trong học tập. Nếu không kiểm soát tốt, thói quen này có thể ảnh hưởng đến kết quả học tập và khả năng tiếp thu kiến thức của trẻ.

Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác liên quan đến sức khoẻ như bị thiếu ngủ, ngủ không đủ giấc, bị trầm cảm, rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD)…

2. Cách khắc phục tình trạng trẻ không muốn học

Đối với nhiều phụ huynh, việc con cái không muốn học là một vấn đề phổ biến nhưng không phải là không thể khắc phục. Vậy làm thế nào để giúp trẻ thay đổi thái độ học tập một cách tích cực và chủ động hơn? Trong phần này, chúng ta sẽ khám phá những cách đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả giúp trẻ hứng thú với việc học trở lại, từ việc tạo môi trường học tập thú vị đến việc áp dụng những phương pháp giáo dục hợp lý. Hãy cùng BMyC tìm hiểu ngay sau đây nhé!

2.1. Tìm hiểu nguyên nhân gốc rễ

Khi trẻ không muốn học, điều quan trọng đầu tiên là tìm hiểu nguyên nhân gốc rễ của vấn đề. Việc trẻ từ chối học không phải lúc nào cũng do lười biếng mà có thể là dấu hiệu của những khó khăn mà trẻ đang gặp phải, như vấn đề về cảm xúc, sức khỏe, hoặc áp lực học tập. Phụ huynh cần lắng nghe trẻ, quan sát hành vi và tâm trạng của trẻ để phân biệt giữa việc thiếu hứng thú học tập và những khó khăn thực sự.

Có thể cần sự giúp đỡ từ giáo viên hoặc chuyên gia tâm lý để xác định và giải quyết vấn đề một cách hiệu quả, từ đó tạo điều kiện cho trẻ phát triển tốt hơn trong học tập.

2.2. Tìm kiếm phương pháp học tập phù hợp

Một trong những cách khắc phục tình trạng trẻ không muốn học là tìm kiếm phương pháp học tập phù hợp, giúp trẻ cảm thấy hứng thú và không bị ép buộc. Như chia sẻ của phụ huynh Phương Nguyễn, khi con bắt đầu học lớp 1, ban đầu chị cho con học lớp học home school của Mỹ với mong muốn giúp con tiếp cận tiếng Anh đều đặn.

Tuy nhiên, con chưa biết nhiều từ vựng, nên không hiểu gì và cảm thấy chán học. Sau khi cân nhắc lại, chị quyết định thử cho con học chương trình BMYC, và kết quả thật bất ngờ. Con đã tiến bộ vượt bậc, từ việc chưa thuộc bảng chữ cái đến khả năng đọc và hiểu các câu chuyện ngắn, thậm chí dạy lại bạn bè cách đánh vần những từ học được. Điều này chứng minh rằng, khi tìm được phương pháp học tập phù hợp, trẻ sẽ tự tin và hứng thú hơn trong việc học.

Link chia sẻ: https://www.facebook.com/groups/bmyc1/posts/1980847829063567/ 

Con không muốn học có thể do phương pháp chưa phù hợp. Ép buộc không phải cách hay, mà cần một lộ trình kích thích hứng thú và giúp con tiến bộ rõ ràng. BMYC PRO là khóa học tiếng Anh ứng dụng thực tế, giúp trẻ yêu thích và chủ động học. Đăng ký ngay để con phát triển khả năng ngôn ngữ một cách tự nhiên!

 

2.3. Cùng con tạo dựng mục tiêu cho từng buổi học

Khi có mục tiêu rõ ràng và cụ thể, trẻ sẽ biết mình cần làm gì và có động lực hoàn thành. Bố mẹ có thể đặt ra những mục tiêu nhỏ, dễ đạt được, như học 5 từ vựng mới, đọc một đoạn ngắn hoặc hoàn thành một bài tập đơn giản. Điều này giúp trẻ cảm thấy thành công sau mỗi buổi học, từ đó hình thành thói quen học tập tích cực và duy trì sự hứng thú lâu dài.

2.4. Thiết lập kỹ năng tự học cho con

Theo chia sẻ của chị Nguyễn Hào, trẻ em vốn dĩ ham chơi, không thích bị gò bó và chỉ quan tâm đến những gì mình thích. Đây là điều hoàn toàn bình thường. Vì vậy, để khắc phục tình trạng con không muốn học, bố mẹ cần đồng hành và giúp con thiết lập kỹ năng tự học. Khi có thói quen này, trẻ sẽ biết cách tự tìm kiếm và khai thác tài liệu, từ đó gia tăng kiến thức một cách chủ động.

Quá trình đồng hành cùng con không hề dễ dàng. Thời gian đầu, trẻ có thể chán học, không hợp tác và thắc mắc tại sao phải học. Tuy nhiên, nếu kiên trì, tạo ra những giờ học vui vẻ, kết hợp học với chơi và luôn động viên khích lệ, trẻ sẽ dần có ý thức tự giác. Một số phương pháp hiệu quả bao gồm: tổ chức các trò chơi liên quan đến bài học, đặt câu hỏi để khơi gợi hứng thú và duy trì thói quen học đều đặn mỗi ngày.

Sau hai năm kiên trì, con gái chị Nguyễn Hào đã hình thành thói quen tự học, không chỉ với tiếng Anh mà còn với các môn học khác. Bé tự tìm kiếm tài liệu, tự quay và nộp bài, đồng thời có thể giao tiếp tự tin bằng tiếng Anh. Điều này cho thấy, việc thiết lập kỹ năng tự học không chỉ giúp trẻ học tốt hơn mà còn giúp con phát triển sự tự lập, tư duy chủ động và niềm đam mê học hỏi suốt đời.

Link chia sẻ: https://www.facebook.com/groups/bmyc1/posts/1002963746851985/ 

2.5. Giúp con tìm lại động lực học tập

Thay vì ép buộc con học để đạt điểm số cao, bố mẹ hãy giúp con tìm ra động lực thực sự của việc học. Khi con hiểu rõ lý do mình cần học, con sẽ có tinh thần chủ động và hứng thú hơn.

Hãy cùng con suy nghĩ về tương lai: Con muốn làm nghề gì? Con có yêu thích lĩnh vực nào không? Con có thần tượng ai? Những người thành công mà con ngưỡng mộ cũng từng nỗ lực học tập để đạt được thành tựu.

Bên cạnh đó, bố mẹ có thể truyền cảm hứng bằng cách kể những câu chuyện thực tế về những người thành công hoặc chia sẻ trải nghiệm của chính mình. Khi con thấy việc học gắn liền với ước mơ và mục tiêu cá nhân, con sẽ có động lực mạnh mẽ hơn để cố gắng mỗi ngày.

2.6. Giảm áp lực, tạo môi trường học tập tích cực

Không nên so sánh trẻ với bạn bè hoặc anh chị em, vì điều này có thể khiến trẻ tự ti và mất động lực. Thay vào đó, hãy lắng nghe, chia sẻ và động viên trẻ, giúp con cảm thấy được thấu hiểu và khích lệ. Đồng thời, tạo một không gian học tập yên tĩnh, thoải mái sẽ giúp trẻ dễ dàng tập trung và tiếp thu bài học tốt hơn.

2.7. Xây dựng kế hoạch học tập vui nhộn, kết hợp kỷ luật chặt chẽ

Để giúp trẻ không cảm thấy chán nản khi học, một trong những cách hiệu quả là xây dựng kế hoạch học tập vui nhộn, kết hợp với kỷ luật chặt chẽ. Như chị Thu Thuỷ đã chia sẻ, “Thời gian là thứ công bằng nhất, mỗi người đều có 24 giờ mỗi ngày. Nếu cuộc sống hiện tại chưa như mong muốn, đừng trách sự bất công, hãy dùng 24 giờ đó để thay đổi cuộc sống tốt đẹp hơn.”

Việc tổ chức thời gian một cách hợp lý, phân bổ giữa học và chơi sẽ giúp trẻ không cảm thấy áp lực mà vẫn đạt được hiệu quả học tập. Các bậc phụ huynh có thể lập kế hoạch chi tiết với thời gian học vừa phải, xen kẽ với những hoạt động giải trí, tạo sự hứng thú cho trẻ. Kỷ luật cũng rất quan trọng, nhưng không nên quá khắt khe, cần đảm bảo có thời gian cho những giờ học thú vị mà vẫn duy trì sự nghiêm túc trong việc học tập.

Chìa khóa là sự linh hoạt, khuyến khích trẻ vừa học vừa chơi để tránh cảm giác căng thẳng. Bằng cách này, các em sẽ dễ dàng tiếp thu kiến thức mà vẫn cảm thấy vui vẻ và không bị gò bó.

Link chia sẻ: https://www.facebook.com/groups/bmyc1/posts/1175615262920165/ 

2.8. Kiểm soát thời gian sử dụng thiết bị điện tử

Để khắc phục tình trạng trẻ không muốn học, bố mẹ cần kiểm soát thời gian sử dụng thiết bị điện tử một cách hợp lý. Hãy đặt giới hạn thời gian sử dụng điện thoại, máy tính để tránh ảnh hưởng đến sự tập trung và thói quen học tập của trẻ. Đồng thời, khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể chất, ngoại khóa để cân bằng giữa việc học và giải trí. Ngoài ra, bố mẹ có thể kết hợp các ứng dụng học tập trên thiết bị điện tử, giúp trẻ vừa học vừa cảm thấy hứng thú, từ đó tạo động lực học tập hiệu quả hơn.

2.9. Kiên nhẫn và đặt niềm tin vào con

Theo chia sẻ của phụ huynh Nguyễn Huỳnh, hành trình giúp con tự học tiếng Anh không hề dễ dàng. Trong năm đầu tiên (từ tháng 9/2017 đến tháng 9/2018), gia đình gặp vô số thử thách: con không muốn học, cảm thấy nhàm chán, từ chối học lại khi bị sửa lỗi, và bị hấp dẫn bởi nhiều hoạt động khác. Tuy nhiên, bí quyết để vượt qua những khó khăn đó chính là kiên trì hành động mỗi ngày. Bằng cách duy trì thói quen học tập, tìm giải pháp cho từng vấn đề và luôn đặt niềm tin vào con, bố mẹ có thể giúp trẻ từng bước xây dựng nền tảng tiếng Anh vững chắc.

Link chia sẻ: https://www.facebook.com/groups/bmyc1/posts/857647561383605/ 

2.10. Định hướng và đồng hành cùng con

Hãy thường xuyên hỏi han, trao đổi để hiểu rõ những khó khăn mà con gặp phải trong học tập, từ đó đưa ra giải pháp phù hợp. Bên cạnh đó, bố mẹ nên giúp con lập kế hoạch học tập một cách khoa học, phù hợp với khả năng của trẻ. Việc xây dựng thời gian biểu hợp lý, xen kẽ giữa học tập và giải trí, giúp con không cảm thấy áp lực mà vẫn duy trì được sự tập trung và hiệu quả học tập.

Quan trọng hơn, bố mẹ nên trở thành tấm gương tốt bằng cách duy trì thói quen học hỏi và phát triển bản thân, truyền cảm hứng để con yêu thích việc học.

 

Lời kết:

Việc trẻ không muốn học là nỗi lo chung của nhiều bậc phụ huynh, nhưng điều quan trọng là tìm ra nguyên nhân và áp dụng phương pháp phù hợp để khắc phục. Hãy kiên nhẫn đồng hành cùng con, tạo môi trường học tập tích cực và khơi dậy hứng thú học hỏi từ bên trong trẻ. Nếu bạn cần những phương pháp giáo dục hiệu quả, hãy truy cập bmyc.vn để khám phá những giải pháp giúp con học tập chủ động và vui vẻ hơn nhé!

Xem thêm:

• Cân bằng giữa học và chơi: Bí quyết từ cộng đồng BMyC
• Rèn luyện tư duy logic cho trẻ với phương pháp tốt nhất
• Phát triển khả năng sáng tạo cho trẻ
• Phát triển trí tuệ cảm xúc cho trẻ – Chìa khóa để học tập hiệu quả cùng BMyC
• Cách rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề cho trẻ hiệu quả tại nhà